Zwichnięcie rzepki u psa

Zwichnięcie rzepki u psa jest dość często występującym urazem u tych zwierząt, podobnie zresztą jak u ludzi i innych ssaków. Rzepka jest niewielką, lecz ważną kością, i stanowi integralną część stawu kolanowego – najbardziej skomplikowanego pod względem budowy stawu w całym organizmie. Prawidłowo funkcjonujący staw kolanowy jest niezbędny do poruszania się, dlatego jego uszkodzenie jest natychmiast widoczne i mocno daje się we znaki.

Spis treści:
Podstawowa anatomia
Jak dochodzi do tego urazu?
Jak go rozpoznać
Diagnostyka
Proces rekonwalescencji
Cena zabiegu
Oferta naszej przychodni

Czy zwichnięcie rzepki u psa jest poważne?

Jeśli zastanawiasz się, czy zwichnięcie rzepki u psa jest poważnym problemem, warto najpierw zaznajomić się z samą anatomią stawu kolanowego u pupila. Rzepka jest jego kluczowym elementem i znajduje się zarówno u psów, jak i u ludzi, w kończynach dolnych (czy też w ich przypadku tylnych). Jest to najbardziej obciążony staw w całym ciele ssaka, stąd zaopatrzony jest w cały arsenał struktur dodatkowych, wzmacniających go i chroniących przed uszkodzeniami. Kość zwana rzepką należy właśnie do tych elementów. Jest to struktura w kształcie wydrążonej półkuli, położona z przodu stawu kolanowego. Rzepka jest przedstawicielką tak zwanych trzeszczek, czyli niewielkich kostek wzmacniających stawy w organizmie. To największa i najistotniejsza trzeszczka w ciele ssaków. Jej funkcja przywodzi na myśl amortyzator w samochodzie – przesuwając się w górę i w dół podczas ruchów kolana, rozprasza przeciążenia, przy okazji chroniąc staw przed uszkodzeniami z przodu. Jest umocowana od góry przez ścięgno mięśnia czworogłowego uda, a od dołu przez więzadło rzepki (które bierze udział w charakterystycznym odruchu kolanowym, obecnym zarówno u ludzi, jak i u zwierząt).

Na czym polega uraz?

Zwichnięciami nazywa się urazy, w których kości tracą ze sobą prawidłowy kontakt poprzez powierzchnie stawowe. W przypadku rzepki jest to przesunięcie się jej do tego stopnia, że traci ona kontakt z kością udową. Może do tego dojść w wyniku nadmiernego obciążenia stawu lub przekroczenia jego zakresu ruchu. U części psów rozważa się istnienie genetycznych predyspozycji do zwichnięcia rzepki, jednak rola genetyki nie została jeszcze w tym urazie dokładnie zbadana.

Objawy zwichnięcia rzepki kolanowej u psa

Objawy zwichnięcia rzepki kolanowej u psa mogą początkowo nie wskazywać na tak poważny uraz. Natychmiast po uszkodzeniu występuje najczęściej niewielka kulawizna, którą da się zauważyć, z czasem jednak ustępuje ona, przez co jest łatwa do przeoczenia. Jeżeli zwichnięcie samoczynnie się nastawi, możliwy jest brak dalszych konsekwencji. W przypadku poważniejszych uszkodzeń późniejsze dostrzeżenie zwichnięcia rzepki wymaga zwrócenia uwagi na takie objawy, jak podwyższona temperatura, obrzęk i sygnalizowanie przez zwierzę bólu przy dotykaniu okolic kolana.

Jako rozpoznać stopień urazu?

Poziom natężenia objawów zależy też od stopnia zwichnięcia. W ortopedii weterynaryjnej wyróżnia się cztery podstawowe stopnie tego urazu. Jest to tak zwany podział według Singletona. W pierwszym, najlżejszym stopniu, obserwuje się jedynie delikatnie zsuniętą rzepkę, która tylko przy większym obciążeniu opuszcza swoje fizjologiczne umiejscowienie. Po ustąpieniu siły obciążającej kość wraca na miejsce. W stopniu drugim rzepka jest zsunięta nieco bardziej i wystarczy lekki ruch lub zgięcie kończyny, by utraciła swoje położenie. Stopień trzeci oznacza trwale zwichniętą rzepkę, połączoną ze skręceniem kości piszczelowej. W tym stopniu pojawiają się już bardzo wyraźne objawy chorobowe. W stopniu czwartym, najcięższym, rzepka jest całkowicie zwichnięta, a staw kolanowy zupełnie traci swoją funkcjonalność. Zwierzę w takim stanie zazwyczaj całkowicie unika obciążania chorej kończyny.

Prawidłowa diagnostyka

Zwichnięcie rzepki kolanowej u psa to rozpoznanie, którego postawienie wymaga przeprowadzenia konkretnych badań diagnostycznych. Podstawą jest rzecz jasna klasyczne badanie palpacyjne, które pozwala lekarzowi kliniki weterynarii ocenić stopień ruchomości stawu, stwierdzić ewentualny obrzęk czy deformację. Dopiero potem przechodzi się do badań obrazowych, z których najpowszechniejszym jest zdjęcie rentgenowskie. Radiogram pozwala dobrze uwidocznić struktury kostne, a przesunięcie rzepki jest na nim często wyraźnie widoczne. Niekiedy jednak, zwłaszcza u młodszych zwierząt, obraz może nie być tak ewidentny. W takich sytuacjach pomocne mogą okazać się bardziej zaawansowane narzędzia diagnostyczne: tomografia komputerowa oraz rezonans magnetyczny. Są one jednak rzadziej wykonywane u zwierząt i wciąż pociągają za sobą o wiele większe koszty.

Leczenie zwichniętej rzepki u psa

Odpowiednie leczenie zwichniętej rzepki u psa zależy od konkretnego pacjenta oraz od stopnia nasilenia urazu. Przy lekkich zwichnięciach, zwłaszcza stopnia pierwszego, wystarczające może okazać się leczenie zachowawcze w połączeniu z farmakoterapią. Podstawą tej ostatniej są w tym przypadku niesteroidowe leki przeciwzapalne, które zmniejszają stan zapalny oraz uśmierzają ból. W przypadku szczególnie dokuczliwych dolegliwości można zastosować również glikokortykosteroidy oraz słabe leki opioidowe. Dodatkową możliwością zmniejszenia stanu zapalnego jest laseroterapia.

Leczenie operacyjne

Przy cięższych zwichnięciach konieczne może okazać się leczenie operacyjne. Zaleca się je przede wszystkim w zwichnięciach trzeciego i czwartego stopnia. Im wcześniej zabieg zostanie przeprowadzony, tym mniejsze dolegliwości zwierzę będzie odczuwało w przyszłości, dlatego bardzo ważna jest szybka i sprawna diagnostyka. Operacja zwichniętej rzepki opiera się przede wszystkim na plastyce tkanek miękkich oraz kości, głównie powierzchni stawowych kości udowej i piszczelowej. Istotnym czynnikiem w leczeniu zwichnięcia kości u psa pozostają również różne metody fizykoterapii, która znakomicie wspomaga rekonwalescencję po urazie. Odpowiednio wcześnie rozpoczęta pozwala uniknąć deformacji, przykurczów i innych powikłań związanych z upośledzeniem ruchomości kończyny. W przypadku wystąpienia zaników mięśni związanych z długotrwałym odciążeniem lekarz weterynarii może zalecić program rehabilitacji.

Jak drogi jest ten proces?

Koszt leczenia zwichniętej rzepki u psa jest uzależniony od konkretnego przypadku i tego, jaki rodzaj leczenia będzie konieczny. Największą cenę przyjdzie opiekunowi zapłacić za zabieg operacyjny oraz następujący po nim proces rehabilitacji. Stawki w konkretnych placówkach leczniczych są zróżnicowane, więc trudno przyjąć jeden konkretny przedział cenowy. Należy jednak liczyć się z tym, że przy poważnym zwichnięciu rzepki koszt skutecznego leczenia psa może okazać się bardzo wysoki.

Nasza oferta

Gliwicka Przychodnia Weterynaryjna na Śląsku posiada w swojej ofercie liczne usługi z zakresu zwierzęcej ortopedii i chirurgii. Cały proces terapeutyczny, od badań diagnostycznych, przez zabiegi operacyjne, aż do rehabilitacji, odbywa się na miejscu. Nasi lekarze dbają o dobór odpowiedniej metody terapii dla każdego czworonożnego pacjenta, co pozwoli na szybki powrót do zdrowia i dawnej formy. Zachęcamy do nawiązania kontaktu.