Weterynarz okulista nie jest często spotykanym określeniem. Okulistyka nie należy do specjalizacji, na które może zdecydować się lekarz weterynarii i jako dyscyplina medyczna kojarzona jest przede wszystkim z ludźmi, u zwierząt bywa nieco lekceważona. Mimo to należy pamiętać, że koty, psy i inne zwierzęta, podobnie jak ludzie, są narażone na wiele chorób i nieprawidłowości narządu wzroku.
Spis treści
Czym się zajmuje ten specjalista?
Okulistyka jako dziedzina nauki
Choroby narządu wzroku u zwierząt
Kiedy wybrać się do okulisty?
Okulistyka weterynaryjna na Śląsku
Czym zajmuje się weterynarz okulista?
Obszarem działania okulisty weterynaryjnego są naturalnie oczy zwierząt oraz ich narządy dodatkowe, do których zaliczają się między innymi powieki, rzęsy i gruczoły łzowe. Podobnie jak jego „ludzki” odpowiednik, lekarz weterynarii zajmujący się okulistyką musi wykazywać się duża precyzją, delikatnością i nienaganną znajomością anatomii oka.
Okulistyka jako nauka
Okulistyka (z łaciny: oculus – oko), zwana też rzadziej oftalmologią (z greki: ophthalmos – oko, lógos – nauka) jest dziedziną medycyny zajmującą się wszelkimi chorobami, nieprawidłowościami budowy lub zaburzeniami funkcji oczu. W środowisku lekarskim uchodzi ona za dyscyplinę dość interesującą, wymagającą dużych kwalifikacji (i przy okazji dobrze płatną), ale też sprzyjającą wpadaniu w rutynę. Okulista, kiedy zdobędzie już wprawę w wykonywaniu kilku najczęstszych zabiegów na oku, zazwyczaj będzie stykał się z nimi przez cały okres swojej praktyki lekarskiej. Niemniej jednak należy pamiętać, że nawet w tak „powtarzalnej” dziedzinie ważna jest umiejętność szybkiego łączenia faktów i nieszablonowego myślenia, którą charakteryzować się powinien każdy lekarz. Dotyczy to zwłaszcza specjalistów zajmujących się tymi delikatniejszymi i bardziej skomplikowanymi elementami organizmu – a trudno o delikatniejszy i bardziej misternie skonstruowany narząd niż oko.
Zmysł wzroku jest bardzo ważny nie tylko dla ludzi, ale też dla dużej części zwierząt. Psy, koty czy zwierzęta gospodarskie mają co prawda znacznie lepiej od nas wykształcone inne zmysły (w tym węch i słuch), jednak w dużej mierze polegają również na wzroku. Każda nieprawidłowość w funkcjonowaniu oczu ma więc zgubny wpływ na cały organizm. Lekarza weterynarii zajmującego się okulistyką charakteryzować powinny te same przymioty, co jego kolegę zajmującego się ludźmi, a często leczenie zwierzęcych oczu bywa jeszcze trudniejsze niż ludzkich. Choć u większości kręgowców narząd wzroku jest zbudowany podobnie do naszego (szczególnie jeśli mowa o innych ssakach), to ich oczy mają inny rozmiar, kształt, położenie w czaszce i możliwości percepcyjne. Wszystko to komplikuje kwestie związane z ewentualnym leczeniem, zwłaszcza że lekarz weterynarii powinien znać specyfikę oczu każdego rodzaju zwierzęcia, które do niego trafi.
Naturalnie najczęstszymi pacjentami lekarzy weterynarii są ssaki: wymienione wyżej psy, koty i wszelkie zwierzęta gospodarskie. Kiedy przychodzi do leczenia ich oczu, okulistyka weterynaryjna często nakłada się z „ludzką”, towarzyszące nam ssaki dotykają bowiem często te same przypadłości, co nas.
Choroby oczu u zwierząt, z którymi często styka się weterynarz okulista
Niekiedy choroba oka u zwierzęcia pozostaje niezauważona przez bardzo długi czas, w innych przypadkach opiekun bardzo szybko orientuje się, że coś jest nie tak i udaje się po pomoc do weterynarza okulisty. Pies lub kot, który zawsze świetnie widział, nagle zaczyna poruszać się nieskoordynowanie, wpada na przedmioty, nie dostrzega ludzi i innych zwierząt. Jeszcze większy niepokój pojawia się, gdy na jednym lub obu oczach dostrzegalne są fizyczne zmiany, na przykład widoczne jest zmętnienie lub sącząca się z nich wydzielina. W takich przypadkach opiekun najczęściej nie zwleka ani chwili; uszkodzenie oka wywołuje w ludziach podświadomy strach, związany z tym, jak ważny jest to organ dla nas samych. Kiedy już zaniepokojony opiekun dostarczy podopiecznego do lekarza, szybka i celna diagnoza jest kluczem do wyjścia z sytuacji.
Lekarz weterynarii zajmujący się okulistyką powinien umieć szybko rozpoznać kilka najczęstszych schorzeń i nieprawidłowości oka. Poniżej przybliżamy niektóre z przypadłości, jakie mogą przytrafić się najpopularniejszym domowym czworonogom.
Zaćma
Zaćma to jeden ze sztandarowych problemów, z jakimi muszą sobie poradzić zarówno ludzcy, jak i zwierzęcy okuliści. Operacja jej usunięcia bywa traktowana jako wyznacznik umiejętności lekarza. Zaćma to nic innego, jak zmętnienie soczewki oka, wywołane odkładaniem się w jej komórkach nieprzejrzystych białek. Zmiany tego typu zachodzą z czasem naturalnie, jednak w niektórych przypadkach postępują patologicznie szybko, co grozi utratą wzroku w młodym wieku. Zaćma dotyczyć może zarówno jednego oka, jak i obojga, a jej efekty mogą szybko się pogłębiać. Jej wystąpienie może być dziedziczne lub zostać sprowokowane przez różnorakie zaburzenia metaboliczne i infekcje. Niezależnie od przyczyny, leczenie zaćmy polega na usunięciu zmętniałej soczewki i wszczepieniu nowej, sztucznej. Zabieg wymaga od lekarza dużej precyzji i jest kosztowny, ale ratuje wzrok pacjenta.
Jaskra
Wśród psów i kotów obserwuje się również inną chorobę dotykającą też ludzi, czyli jaskrę. Mianem tym określa się patologiczny wzrost ciśnienia śródgałkowego, wywieranego przez wypełniającą oko ciecz wodnistą. Ciągły ucisk na nerw wzrokowy, który jest tego efektem, może go w końcu uszkodzić i doprowadzić do utraty wzroku. Lekarz weterynarii może rozpoznać jaskrę na podstawie analizy tarczki nerwu wzrokowego oraz poprzez badanie pola widzenia. Leczenie jest farmakologiczne lub czasami również chirurgiczne ; najczęściej stosowanymi lekami w weterynarii są pochodne dorzolamidu.
Dwurzędność rzęs
Dwurzędność rzęs to niezbyt groźna, ale dość częsta przypadłość u psów, zwłaszcza większych ras. Polega ona na wyrastaniu dodatkowego rzędu rzęs z dolnej lub górnej powieki. Te nowe włosy zaginają się w kierunku gałki ocznej, kalecząc ją i drażniąc. Niekiedy dodatkowe rzęsy nie wywołują tych efektów i wtedy leczenie nie jest konieczne. W innym wypadku stosuje się specjalne lubrykanty, lub korekcję chirurgiczną. Droższym, ale jeszcze skuteczniejszym sposobem jest kriodepilacja – usuwanie włosów za pomocą niskiej temperatury.
Nowotwory
Najbardziej przerażająco dla każdego opiekuna czworonoga brzmią oczywiście nowotwory, w tym te dotykające oczu. Są wśród nich zarówno złośliwe i niebezpieczne siatkówczaki (inaczej retinoblastomy, niezróżnicowane nowotwory o skłonności do przerzutów), jak i mięsaki oraz gruczolaki, na które szczególnie narażone są psy. Duża część nowotworów oka objawia się zmianą koloru tęczówki lub nietypowym pobłyskiem źrenicy – po zauważeniu takich zmian należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Kiedy się wybrać do okulistycznej przychodni weterynaryjnej i gdzie na Śląsku można znaleźć weterynarza okulistę?
Poza symptomami, które wymieniliśmy wyżej, czyli widocznymi oznakami utraty wzroku lub sączeniem się z oczu podejrzanej wydzieliny, istnieją też inne wskazania do zabrania czworonoga na wizytę u specjalisty. Należy do nich intensywne i długo utrzymujące się przekrwienie oka, obfite łzawienie lub ciągłe przecieranie oczu przez zwierzę. Uwagę przyciągnąć powinien również nietypowy wytrzeszcz, który może wskazywać na przykład na jaskrę.
Weterynarz okulista na Śląsku
Cennik weterynarza okulisty znaleźć można na stronie naszej placówki. Gliwicka Przychodnia Weterynaryjna oferuje nie tylko komplet badań okulistycznych (do których zalicza się badanie dna oka oraz pomiar ciśnienia śródgałkowego), ale też zabiegi przeprowadzone na miejscu. Nasi lekarze wykonują zarówno operacje gałki ocznej, jak i na przykład korekcję powiek czy repozycję wypadniętego gruczołu łzowego – wiśniowe oko . Jeśli zależy Ci na dobrej opiece okulistycznej dla swojego czworonoga – zapraszamy do Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej.
