Niewydolność nerek u kota jest problemem, z którym lekarz weterynarii może spotkać się dość często – jest ona wśród tych zwierząt szeroko rozpowszechniona, zwłaszcza wśród starszych osobników. Jak zapewne wie każdy, kto samemu zmagał się z niewydolnością nerek, sprawa jest o wiele poważniejsza, niż może wydawać się na pierwszy rzut oka. Problemy z oddawaniem moczu to jedynie wierzchołek góry lodowej.

Spis treści:
Czym jest niewydolność nerek?
Dlaczego koty są szczególnie narażone?
Ostra a przewlekła niewydolność nerek
Jak objawia się niewydolność nerek?
Rokowania
Jak wygląda leczenie?
Jaką dietę przygotować choremu kotu?
Oferta naszej przychodni

Na czym polega niewydolność nerek u kota?

Niewydolność nerek u kota stwierdza się wtedy, kiedy funkcja tych narządów jest na tyle upośledzona, że prowadzi do ogólnoustrojowych zaburzeń równowagi hormonalnej, rozchwiania równowagi wodno-elektrolitowej i problemów metabolicznych. Nerki pełnią bowiem w organizmie wiele ról, z których filtracja krwi jest tylko jedną. Jakiekolwiek więc uszkodzenie tych organów wpływa na cały organizm.

Dlaczego koty są szczególnie narażone na ten problem?

Koty cierpią na niewydolność nerek o wiele częściej niż inne zwierzęta, na przykład psy. Wpływ na to ma kilka czynników – między innymi podatność na infekcje układu moczowego oraz częste wady wrodzone. Niemałe znaczenie ma też fakt, że koty spożywają bardzo duże ilości białka, a ponieważ współcześnie wiele tanich karm zawiera białko niskiej jakości, nerki zwierząt są w znaczny sposób obciążone. Koty z natury piją też niewiele wody, co dodatkowo utrudnia nerkom prawidłowe funkcjonowanie.

Ostra a przewlekła niewydolność nerek u kota

W zależności od mechanizmu powstania niewydolności nerek u kota i szybkości jej rozwoju wyróżnia się ostrą i przewlekłą (chroniczną) wersję niewydolności.

Ostra niewydolność nerek u kota jest następstwem gwałtownego pogorszenia funkcji narządów na skutek ich uszkodzenia. Proces taki nosi nazwę ostrego uszkodzenia nerek (AKI – Acute Kidney Injury). U kota może on mieć podobne podłoże jak u człowieka, a zatem dzieli się go na AKI przednerkowe, miąższowe (czyli nerkowe) i zanerkowe.

Trzy rodzaje uszkodzeń nerek

AKI przednerkowe spowodowane jest upośledzeniem ukrwienia nerek, spowodowanym miażdżycą tętnic nerkowych, spadkiem ciśnienia krwi lub hipowolemią, wynikającą na przykład z odwodnienia.
AKI miąższowe, zgodnie z nazwą ma swoje źródło w uszkodzeniu samego miąższu nerek na skutek kłębuszkowego zapalenia, nefropatii lub innego typu uszkodzenia nefronów.
AKI zanerkowe ma swoje źródło w drogach odprowadzających mocz lub w pęcherzu i spowodowane jest upośledzeniem odpływu. Źródłem problemu może być na przykład niedrożność moczowodów lub zapalenie pęcherza.

Mały kotek

Chroniczna niewydolność nerek

Przewlekła niewydolność nerek rozwija się powoli i może trwać miesiącami lub nawet latami, jeśli nie zostanie zauważona. Tutaj warto wspomnieć, że charakterystyczne objawy często pojawiają się u kotów, dopiero kiedy około 70% nefronów jest już zniszczonych. Przewlekła niewydolność jest ostatnim stadium tak zwanej przewlekłej choroby nerek (PChN), mogącej mieć bardzo różną etiologię, w tym rozwinąć się z ostrego uszkodzenia nerek. U ludzi przewlekłą chorobę nerek dzieli się na pięć stadiów ciężkości, które rozróżnia się według współczynnika przesączania kłębuszkowego (GFR). Najcięższą formę nazywa się właśnie przewlekłą niewydolnością. U kotów również może do tego dojść, a ponieważ przewlekła choroba nerek jest u tych ssaków wyjątkowo częsta (zwłaszcza u starszych – szacuje się, że w tej grupie cierpi na nią nawet 35% zwierząt), ryzyko jest również duże. U młodych kotów częściej spotykana jest niewydolność spowodowana wadami wrodzonymi, takimi jak wielotorbielowatość.

Objawy niewydolności nerek u kota

Niewydolność nerek u kota z początku objawia się w mało charakterystyczny sposób. Właściciel zazwyczaj zauważy w pierwszej kolejności, że podopieczny zrobił się osłabiony i apatyczny. W ten sposób określić można jednak wiele starszych kotów, a ponieważ to u nich najczęściej pojawiają się choroby nerek, rozpoznanie problemu jest dodatkowo utrudnione. Bardziej specyficznym objawem jest polidypsja, czyli wzmożone pragnienie, połączone często ze spadkiem łaknienia. Dołączyć do nich może nieprzyjemny zapach z pyska, będący wynikiem postępującej mocznicy (zalegania toksyn moczowych w organizmie). Jak wspomnieliśmy wyżej, wiele objawów może pojawić się dopiero przy znacznym zniszczeniu nerek. Wczesne alarmujące symptomy to wspomniana apatia, pogorszenie stanu sierści i spadek masy ciała (stąd warto regularnie ważyć podopiecznego). Innym wymienianym często objawem jest poliuria (wzmożone oddawanie moczu), jednak warto pamiętać, że niewydolność nerek może też przebiegać z obniżonym lub prawidłowym wydalaniem.

Rokowania

To, jaki przebieg będzie miała choroba, zależy od jej wczesnego rozpoznania i przestrzegania zasad terapii zaleconej przez lekarza weterynarii. Nie należy panikować – odpowiednio karmiony kot, objęty fachową opieką może towarzyszyć właścicielowi jeszcze przez długie lata, a choroba nie musi dawać mu się mocno we znaki. Ważne jest jednak przestrzeganie zaleceń specjalisty.

Leczenie

Leczenie niewydolności nerek u kota zależne jest od tego, jaką etiologię rozpozna lekarz weterynarii. Najczęściej jednak terapię zaczyna się od nawodnienia zwierzęcia, w celu przepłukania jego nerek. Podaje się również elektrolity, by wyrównać powstałe zaburzenia gospodarki jonowej. Jeśli przyczyną uszkodzenia nerek było zakażenie bakteryjne, lekarz wdraża leczenie antybiotykami. W przypadku ciężkiego uszkodzenia konieczne może być zastosowanie dializ.

Dieta

Karmienie kota z niewydolnością nerek musi być bezwzględnie uzgadniane z lekarzem weterynarii. Naczelną zasadą jest dbanie o to, by kot przyjmował dużą ilość płynów. Jeśli zaś chodzi o pokarm, to niektórzy lekarze zalecają podawanie zwierzęciu wysokoenergetycznych papek, w celu uzupełnienia niedoborów energii pomimo osłabionego apetytu czworonoga. Produkty obecne w diecie kota chorego na niewydolność nerek nie powinny zawierać zbyt dużej ilości fosforu i być ogólnie możliwie jak najlepszej jakości; na rynku dostępnych jest wiele specjalistycznych karm dedykowanych właśnie kotom z tym problemem.

Leczenie w Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej

Niepokojące zachowania kota najlepiej jak najszybciej skonsultować z lekarzem weterynarii. W tym celu serdecznie zapraszamy do wizyty w Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej. Nasza placówka oferująca liczne usługi weterynaryjne jest dobrze przygotowana pod kątem diagnostyki chorób nerek – prowadzimy badania laboratoryjne, które stanowią nieocenioną pomoc w odnalezieniu źródła problemu. Nasze laboratorium oferuje, między innymi, testy biochemiczne, hormonalne, a także badania moczu. Dlatego, jeśli podejrzewają Państwo u kota chorobę nerek lub inny niecierpiący zwłoki problem, zalecamy skorzystać z oferty naszej przychodni. W razie pytań zapraszamy do kontaktu.