Jaskra u psa to diagnoza, której obawia się każdy opiekun czworonoga z problemami okulistycznymi. Choroba ta oznacza bowiem długie i trudne leczenie, którego efekty wcale nie muszą być pewne. Nieleczona jaskra jednak w każdym przypadku prowadzi ostatecznie do całkowitej ślepoty zwierzęcia, dlatego podjęcie terapii jest absolutnie konieczne. Leczenie jaskry wymaga od lekarza weterynarii dobrej znajomości etiologii i natury tej choroby.

Spis treści
Czym jest choroba?
Odmiany
Rozwój choroby
Objawy
Jak wygląda terapia?
Opieka okulistyczna w naszej przychodni

Czym jest jaskra u psa?

Jaskra występuje u psów dość często w stosunku do innych zwierząt domowych. U jej podłoża leży uszkodzenie nerwu wzrokowego przez nadmierny wzrost ciśnienia śródgałkowego. Przednia część gałki ocznej wypełniona jest substancją znaną jako ciecz wodnista, której zadaniem jest odżywianie elementów oka i utrzymywanie jego prawidłowego kształtu. Ciecz wytwarzana jest przez ciało rzęskowe położone na styku tęczówki i naczyniówki, a opuszcza przednią komorę oka przez położone w tzw. kącie przesączania – otwory beleczkowania. To właśnie na etapie odpływu cieczy wodnistej pojawiają się patologie prowadzące do jaskry. Upośledzony odpływ nieuchronnie bowiem prowadzi do wzrostu ciśnienia wewnątrz oka, a tym samym do niedotlenienia siatkówki.

Odmiany choroby

W okulistyce weterynaryjnej wyróżnia się trzy odmiany tej choroby: jaskrę pierwotną, wrodzoną i wtórną. Jaskra pierwotna często jest dziedziczna i najczęściej dotyka psów rasy beagle. Jaskra wrodzona występuje rzadko, ale może przez dłuższy czas pozostawać niezauważona; dotyczy ona bowiem szczeniąt, które rodzą się już z rozwiniętą wadą gałki ocznej. Oczy młodych psów, ze względu na wysoką elastyczność, przez jakiś czas mogą się powiększać, opóźniając pojawienie się objawów. Najczęstszą formą jaskry u psów jest jaskra nabyta, spowodowana stanem zapalnym oka wynikającym z wcześniej przebytej choroby lub urazu.
W zależności od tego, w jaki sposób utrudniony jest odpływ cieczy wodnistej, można wyróżnić jaskrę z zamkniętym kątem przesączania i z otwartym kątem przesączania. W przypadku jaskry z zamkniętym kątem przesączania odpływ cieczy wodnistej jest utrudniony przez nieprawidłowości w kącie tęczówkowo-rogówkowym- najczęściej jego zwężenie lub całkowite zamknięcie. W przypadku jaskry z otwartym kątem przesączania w badaniu gonioskopowym nie znajduje się żadnych nieprawidłowości dotyczących samego kąta. Przyczyna jaskry zazwyczaj leży głębiej i sięga aż do więzadeł grzebieniastych.

Rozwój choroby

Prawidłowe ciśnienie środgałkowe u psów wynosi około 14-18 mmHg. Jeśli wzrośnie powyżej 25, może prowadzić do uszkodzeń skutkujących rozwojem jaskry.
Uszkadzanymi strukturami są włókna nerwu wzrokowego, znajdujące się w siatkówce. Na skutek ich niedotlenienia wywołanego nadmiernym ciśnieniem kolejne pęczki włókien obumierają, prowadząc do stale powiększających się ubytków pola widzenia, które w końcu prowadzą do całkowitej utraty wzroku.

Objawy jaskry u psa

Jaskra u psa objawia się na kilka sposobów, których trudno nie zauważyć. Kiedy ciśnienie w gałce ocznej stanie się większe niż ciśnienie krwi w naczyniach siatkówki, zostają one ściśnięte, uniemożliwiając odżywianie i dostarczanie tlenu do jej komórek. Tak właśnie zaczyna się proces stopniowego obumierania kolejnych włókien nerwowych, a nasilenie objawów zależy od rozległości uszkodzeń. Na co zwracać uwagę?

Oczy psa

Zaczerwienienie

Niespecyficznym objawem, który występuje w większości chorób oczu, jest zaczerwienienie, wynikające z przekrwienia spojówki. Może ono mieć o wiele bardziej „niewinną” etiologię, ale jeśli jego nasilenie budzi niepokój opiekuna, warto skonsultować się z lekarzem weterynarii.

Powiększone gałki oczne

Bardziej typowym dla jaskry objawem jest widoczne powiększenie gałek ocznych. U dorosłych psów może ono jednak pojawić się z dużym opóźnieniem, dopiero kiedy ciśnienie śródgałkowe osiągnie bardzo wysokie wartości i trwa już przez jakiś czas.

Pogorszony wzrok

Objawem, który może szczególnie zaniepokoić opiekuna, jest oczywiście stopniowa utrata wzroku u podopiecznego. Pies nie dostrzega poruszających się obiektów, wpada na przedmioty, nie widzi opiekuna ani innych zwierząt. Kiedy ciśnienie śródgałkowe osiągnie około 60mmHg, może pojawić się również ból zmieniający zachowanie psa. Zwierzę staje się drażliwe, często skamle i jęczy.

W skrajnych przypadkach może dojść do uszkodzenia rogówki, objawiającego się zmętnieniem oka, a nawet do jego pęknięcia.

Jak wygląda leczenie jaskry u psa?

Leczenie jaskry u psa może sprowadzać się do metod farmakologicznych lub chirurgicznych. Wybór odpowiedniej terapii zależy od stopnia zaawansowania choroby oraz indywidualnych warunków każdego pacjenta.

Leczenie farmakologiczne

Leczenie farmakologiczne stosuje się zazwyczaj w lżejszych przypadkach. Najczęściej przepisywanymi przez lekarzy weterynarii produktami są pochodne dorzolamidu. Substancja ta oddziałuje na ciało rzęskowe, zmniejszając produkcję cieczy wodnistej i tym samym obniżając ciśnienie. Preparaty tego typu stosowane w weterynarii to na przykład Azopt, Trusopt, Cosopt. Innym lekiem przeciwdziałającym jaskrze jest Xalatan – analog prostaglandyny. Leki moczopędne (Diuramid) oraz substancje odwadniające (mannitol i gliceryna) również są z powodzeniem stosowane do obniżania ciśnienia śródgałkowego.

Leczenie chirurgiczne

W cięższych przypadkach, kiedy widzenie jest jeszcze w pewnym stopniu zachowane, do leczenia można włączyć zabiegi chirurgiczne. Nacięcie rogówki lub twardówki to jednak typowe działanie doraźne – pomaga ono obniżyć ciśnienie najwyżej na okres kilku miesięcy. Najlepsze efekty daje we wczesnej fazie choroby, w połączeniu ze stosowaniem leków.
A co w sytuacji, kiedy pies utracił już wzrok w danym oku? Wtedy najczęściej stosowanym wyjściem jest usunięcie całej gałki ocznej. Opiekunom, którzy mają opory przed tak radykalnym rozwiązaniem, proponuje się alternatywę w postaci ablacji ciała rzęskowego. Polega ona na wprowadzeniu do ślepego oka leków, które uszkadzają ciało rzęskowe i trwale obniżają ciśnienie.

Rola czasu w leczeniu

Leczenie jaskry należy do największych wyzwań, jakie mogą stanąć przed lekarzem weterynarii. Jest ono nie tylko trudne i czasochłonne, ale też nigdy nie daje gwarancji sukcesu, dlatego też rozpoznanie jaskry zawsze jest powodem do obaw zarówno dla opiekuna, jak i dla lekarza. Tak jak w przypadku innych chorób, również tutaj bardzo ważne jest zatem szybkie dostrzeżenie problemu i udanie się po pomoc; im wcześniej jaskra zostanie zdiagnozowana, tym większe są szanse na skuteczne leczenie i uratowanie wzroku zwierzęcia.

Leczenie w Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej

Nasza przychodnia posiada wiele usług z zakresu okulistyki weterynaryjnej, zarówno jeśli chodzi o badania diagnostyczne, jak i zabiegi ratujące wzrok. Przeprowadzamy badanie dna oka, mierzymy ciśnienie śródgałkowe, a także wykonujemy zabiegi chirurgiczne na gałce ocznej.
Nie tylko pacjenci z jaskrą otrzymają u nas fachową pomoc. Leczymy także inne choroby oczu oraz zaburzenia anatomiczne, na przykład przeprowadzając korekcję powiek.
Jeśli zauważą Państwo u swojego psa lub innego pupila niepokojące oznaki ze strony oczu, zapraszamy do jak najszybszej wizyty w naszej placówce. Odpowiednio wczesna reakcja może uratować wzrok Państwa podopiecznego i uchronić go przed trwałą niepełnosprawnością. W Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej zwierzę otrzyma profesjonalną pomoc i troskliwą opiekę.