Dysplazja stawu łokciowego u psa to jedna z wrodzonych deformacji stawowych występujących u tego gatunku zwierząt. Choć jest diagnozowana znacznie rzadziej niż dysplazja stawu biodrowego, również może stanowić poważny problem i znacząco utrudniać psu poruszanie się. Przyczyną rozwoju dysplazji mogą być różnorakie, uwarunkowane genetycznie, uszkodzenia kości i chrząstek tworzących staw. Wczesna diagnostyka i odpowiednio szybko podjęte leczenie są konieczne, by uchronić młodego psa przed progresją zmian zwyrodnieniowych i całkowitą utratą mobilności.
Spis treści
Jak dochodzi do uszkodzenia stawu?
Przyczyny
Objawy
Diagnostyka wad rozwojowych stawu
Leczenie dysplazji
Objawy i przyczyny dysplazji stawu łokciowego u psa
Dysplazja stawu łokciowego u psa należy do wad dziedzicznych, a zatem większość przypadków tej wady u psów rozwija się rodzinnie – młode psy otrzymują od swoich rodziców wadliwe geny, które warunkują nieprawidłowy rozwój kości lub chrząstek, co od urodzenia skazuje zwierzę na rozwój dysplazji. Jest to najczęstsza przyczyna okulawienia kończyn przednich u psów, wyprzedzająca urazy lub zmiany zapalne. W naszej przychodni zapewniamy możliwość wykonania badań, które pomogą zdiagnozować dysplazję u psa, a także późniejsze leczenie.
Przyczyny
Po raz pierwszy dysplazję stawu łokciowego u psa opisano w roku 1961. Wykazano, że u jej podstaw leży niepołączony wyrostek dodatkowy kości łokciowej – wada bardzo łatwa to uwidocznienia w badaniu radiologicznym. Wyrostek ów stanowi nieprawidłowy, odseparowany od trzonu kości element, którego obecność powoduje utrudnienia w poruszaniu kończyną i postępujące zmiany zwyrodnieniowe. Najczęściej to podłoże dysplazji występuje u psów ras dużych, jednak w ogólnym rozrachunku nie jest to pierwsza, pod względem częstości występowania, przyczyna tej choroby.
Obecnie wiadomo bowiem, że podłożem dysplazji stawu łokciowego u psów zazwyczaj jest fragmentowany wyrostek wieńcowy przyśrodkowy (FCP). Niestety jest on znacznie trudniejszy do zdiagnozowania w badaniu radiologicznym; często diagnoza tej konkretnej przyczyny dysplazji zostaje postawiona na drodze eliminacji innych powodów. Fragmentacja tego fragmentu kości nie musi być ewidentna, często kawałki wyrostka wieńcowego przyśrodkowego znajdują się blisko siebie, a szczeliny pęknięć są niewielkie. Niekiedy uszkodzenie w ogóle nie obejmuje samej kości, ograniczając się jedynie do tkanki chrzęstnej – jest wtedy szczególnie trudna do zauważenia.
Towarzyszącą powyższym lub indywidualną przyczyną dysplazji stawu łokciowego u psa, może być tak zwana inkongruencja, czyli niezgodność powierzchni stawowych. Dotyczy to nieprawidłowego kształtu tych powierzchni i niedopasowania ich względem siebie. Może ona ujawnić się przed szóstym miesiącem życia psa (wtedy powoduje najczęściej powstawanie innych przyczyn dysplazji) lub już po nim – wtedy stanowi zwykle samodzielną przyczynę choroby.
Objawy
Głównym objawem dysplazji stawu łokciowego u psa, który może zauważyć opiekun zwierzęcia, jest wyraźny dyskomfort przy poruszaniu kończyną. Może on być wyrażany przez spadek codziennej aktywności, sztywność kończyny, a niekiedy również przez widoczne zaniki mięśniowe, będące efektem nieużywania chorej łapy. Uwagę zwraca też kulawizna oraz kołysanie się podczas chodzenia. Należy pamiętać, że nawet zmiany pozornie o niewielkim nasileniu mogą powodować silny ból i znacząco utrudniać poruszanie się, dlatego obraz radiologiczny nie zawsze musi korelować z ciężkością prezentowanych przez zwierzę objawów.
Metody diagnostyki
Diagnostyka dysplazji stawu łokciowego powinna obejmować badanie ortopedyczne przez lekarza weterynarii oraz wykonanie standardowego zdjęcia rentgenowskiego w projekcji bocznej lub przednio-tylnej. Zdjęcie przeglądowe, choć stanowi technikę bardzo starą, wciąż jest złotym standardem diagnostyki zmian strukturalnych kości, stąd nadaje się idealnie do uwidocznienia zwyrodnienia stawów – należy jednak zwrócić uwagę, że choroba staje się coraz bardziej zauważalna wraz z progresją objawów.
Leczenie dysplazji stawu łokciowego u psa
Leczenie dysplazji stawu łokciowego u psa opiera się na metodach chirurgicznych, a jego celem jest przede wszystkim łagodzenie objawów. Wśród nich znajdują się osteotomie, czyli zabiegi obejmujące odcięcie fragmentu kości oraz odnerwienie okolic stawu. Możliwe jest również wstawienie pełnej endoprotezy, czyli sztucznego zamiennika uszkodzonego stawu. Cena operacji dysplazji stawu łokciowego u psa jest zależna od przypadku, w jakim wystąpi.
W tego typu schorzeniach oraz innych uwarunkowanych genetycznie wad anatomicznych, zasada „lepiej zapobiegać niż leczyć” nie ma niestety zastosowania. Nie istnieje żadna metoda profilaktyki, która mogłaby zapobiec rozwojowi dysplazji. Przed wyborem psa należy dokładne zbadać jego rodowód i dowiedzieć się o ewentualnych schorzeniach jego przodków.
