Duszności u psa mogą pojawić się w przebiegu różnych chorób układu oddechowego lub krążenia. Problem w tym, że nie zawsze da się je łatwo zobaczyć, a najczęściej opiekun zauważa je dopiero, gdy trudności z oddychaniem u psa objawiają się wydawaniem dźwięków. W każdym razie, kiedy tylko u naszego podopiecznego pojawią się niepokojące sygnały duszności, lepiej nie zwlekać i udać się na konsultację do lekarza weterynarii.
Spis treści
Charakterystyka problemu
Przyczyny
Zasady postępowania
Jak wygląda leczenie?
Nasza oferta
Objawy duszności u psa
Kiedy przyjrzymy się definicji duszności, staje się jasne, dlaczego duszność u psa to trudny temat. W terminologii internistycznej słowo to oznacza bowiem subiektywne odczucie trudności w oddychaniu. Subiektywne – to w tym przypadku słowo-klucz. Duszności u ludzi stwierdza się w momencie, kiedy to sam pacjent zgłasza, że ciężko mu oddychać. Nie musi im towarzyszyć sapanie, świszczący oddech ani inne kojarzone z nimi oznaki. Tu właśnie tkwi problem w stwierdzeniu problemu u psa; zwierzę oczywiście nie powie, że trudno mu oddychać, mimo że subiektywnie może to odczuwać. Właśnie dlatego problem ten zostaje zwykle rozpoznany dopiero, gdy pojawią się jej zewnętrzne, łatwe do zauważenia oznaki – sapanie, świszczący oddech, postępujące zmęczenie zwierzęcia.
Objaw ten może być spowodowany wieloma różnymi zaburzeniami. Rozpoznanie przyczyny jest kluczem do odpowiedniego leczenia.
Przyczyny
Choć duszność kojarzymy przede wszystkim z chorobami układu oddechowego, to może ona być też efektem patologii zlokalizowanych w innych partiach organizmu. Warto przy okazji wspomnieć, że charakter duszności może w pewnym stopniu pomóc w lokalizacji jej przyczyny.
Wersja wydechowa i wdechowa
Tak zwana duszność wdechowa charakteryzuje się wydłużeniem i utrudnieniem wdechu. To właśnie w niej występują najczęściej świsty, charczenia i inne odgłosy kojarzone z dusznością. Jest ona spowodowana głównie patologiami górnych dróg oddechowych (od jamy nosowej do krtani).
Analogicznie duszność wydechową charakteryzuje wydłużenie fazy wydechu. Jest ona zwykle związana z zaburzeniami w obrębie dolnych dróg oddechowych. Duszność z wydłużeniem obu faz nazywa się dusznością mieszaną.
Uszkodzenia górnych dróg oddechowych
Odgłosy towarzyszące duszności wdechowej są efektem nieprawidłowości w górnych drogach oddechowych, które utrudniają przepływ powietrza. Mogą one być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak zakażenia, choroby nowotworowe, reakcje alergiczne czy też nieprawidłowości budowy.
Te ostatnie szczególnie często są powodem problemów u psów z ras brachycefalicznych, czyli o skróconym pysku, takich jak buldogi. Kłopoty z oddychaniem to jedne z najczęstszych bolączek tych zwierząt.
Polipy
Dość typowym przykładem zaburzeń funkcjonowania górnych dróg oddechowych są polipy. Określa się tak narośla, które powstają na błonach śluzowych nosa lub gardła i stanowią znany problem również u ludzi. Ograniczając światło dróg oddechowych, utrudniają one oddychanie i powodują duszności, którym towarzyszy charakterystyczny świst lub syk. Podobny efekt dają dużo groźniejsze zmiany nowotworowe, takie jak rak krtani lub jamy nosowo-gardłowej.
Choroby zakaźne i ciała obce
Światło nosa lub gardła może również zmniejszać się również w chorobach zakaźnych (zwłaszcza z zaawansowanym stanem zapalnym), w których gromadząca się wydzielina dodatkowo utrudnia skuteczną wymianę gazową.
Naturalnie duszność mogą również powodować zaaspirowane ciała obce lub urazy, zwłaszcza z krwawieniem do dróg oddechowych.
Zaburzenia funkcji dolnych dróg oddechowych
Dolne drogi oddechowe zaczynają się poniżej krtani i obejmują tchawicę, oskrzela i oskrzeliki. Doprowadzają one ogrzane i oczyszczone uprzednio powietrze do pęcherzyków płucnych. Ich zwężenie powoduje zazwyczaj duszności wydechowe, wywołane zwiększonym oporem przy wypuszczaniu powietrza.
Alergiczne zapalenie oskrzeli
Szczególną chorobą, w której zmniejsza się światło dolnych dróg oddechowych, jest alergiczne zapalenie oskrzeli. To dość częste u psów schorzenie często wywołuje u ich opiekunów skojarzenia z astmą – ta tymczasem występuje o tych zwierząt bardzo rzadko. Oskrzela psów są zbudowane w sposób, który chroni je przed nagłym, rozległym skurczem, będącym podstawą astmy (co ciekawe, bardzo często na tę chorobę cierpią koty). Alergiczne zapalenie oskrzeli obejmuje natomiast przede wszystkim nadmierną produkcję wydzieliny, spowodowaną kontaktem alergenu z komórkami nabłonka i następującym przekrwieniem śluzówki. Efektem jest charakterystyczny świst lub sapanie, słyszalne przy wydechu.
Rozszerzenie oskrzeli
Warto wspomnieć, że nie tylko zwężenie oskrzeli może spowodować duszność. Ich nadmierne rozszerzenie – zwane rozstrzenią – również skutkuje problemami z oddychaniem. Dolne drogi oddechowe mogą oczywiście również paść ofiarą infekcji, nowotworów czy urazów, powodujących duszności.
Pozostałe przyczyny
Jak wspomnieliśmy wyżej, duszność może być efektem nie tylko chorób układu oddechowego. Również nieprawidłowości innych układów mogą dać podobny skutek. Klasycznym – i wyjątkowo niebezpiecznym – przykładem jest tu niewydolność lewokomorowa serca. W jej wyniku następuje zastój krwi w naczyniach płucnych, który w końcu skutkuje przesączaniem się osocza do miąższu i obrzękiem płuc. W takim wypadku duszność jest sygnałem bardzo niebezpiecznej choroby, mogącej doprowadzić do śmierci zwierzęcia. Podobnie jest w przypadku innej choroby układu krążenia – zatorowości płucnej.
Również stany chorobowe zlokalizowane w jamie brzusznej mogą spowodować duszność. Przykładem może być tutaj skręt żołądka, zapalenie trzustki lub wodobrzusze. Wszelkie urazy klatki piersiowej, zwłaszcza skutkujące uszkodzeniem przepony, również mogą dać taki efekt.
Co robić w przypadku ataku duszności u psa?
Atak duszności u psa może poważnie zaniepokoić opiekuna, który niekoniecznie może wiedzieć, co robić. Bardzo ważne jest jednak, by mimo to zachować zimną krew i postarać się uspokoić zwierzę. Najlepiej jak najszybciej wybrać się do lekarza weterynarii, ponieważ, jak wykazaliśmy wyżej, może być to oznaka bardzo poważnych chorób.
Jak wygląda leczenie?
W sytuacji, kiedy przyczyną są polipy wrastające w światło dróg oddechowych, pomocne może być ich chirurgiczne usunięcie. W chorobach powodujących zwężenie oskrzeli, w tym alergiczne, pomocne jest podawanie leków przeciwzapalnych i przeciwalergicznych, w tym glikokortykosteroidów. Uniwersalną metodą pomocy w problemach z oddychaniem jest tlenoterapia – oczywiście u psów przebiega ona nieco inaczej niż u ludzi. W przypadku zwierząt nie mają zastosowania popularne „wąsy” do podawania tlenu, używa się za to masek, cewników dotchawiczych lub rurek intubacyjnych. Można również umieścić czworonoga w tak zwanej klatce tlenowej, napełnionej powietrzem o wysokiej zawartości tlenu.
Pomoc medyczna w Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej
Nasza przychodnia oferuje usługi, które pomogą zdiagnozować przyczynę duszności u Państwa podopiecznego – w tym komplet badań obrazowych i laboratoryjnych. Pracujący w niej specjaliści dobiorą odpowiednie środki leczenia i udzielą Państwu cennych wskazówek co do dalszej opieki nad czworonożnym pacjentem. Zapraszamy wszystkich opiekunów psów do skorzystania z usług naszej placówki.
