Chłoniak u kota należy do bardziej niepokojących chorób, z którymi może zetknąć się opiekun czworonoga. Ten najczęściej występujący wśród kotów nowotwór złośliwy zbiera spore żniwo, jednak szybka i sprawna diagnostyka oraz wcześnie podjęte leczenie mogą znacząco przedłużyć życie zwierzęcia i oszczędzić mu cierpienia. Problem w tym, że początkowe objawy tej niebezpiecznej choroby mogą być niespecyficzne, co sprawia, że rola lekarza weterynarii w jej rozpoznaniu jest szczególnie ważna.
Spis treści:
Charakterystyka choroby
Rodzaje
Objawy
Jak wygląda terapia?
Oferta Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej
Czym jest chłoniak u kota?
Chłoniakami nazywa się nowotwory złośliwe wywodzące się z elementów układu limfatycznego. Ich umiejscowienie oraz stopień złośliwości mogą być bardzo zróżnicowane, podobnie jak budowa morfologiczna. Chłoniaki to najczęstsze nowotwory złośliwe występujące u kotów – szacuje się, że nawet 90% chorób rozrostowych układu krwiotwórczego u kotów stanowią właśnie one.
Za tak dużą częstotliwość występowania chłoniaków u kotów odpowiada po części koci wirus białaczki (FeLV), który zwiększa ryzyko rozwoju nowotworu ponad 60-krotnie. Przed wprowadzeniem na rynek szczepionki ochronnej wirus ten odpowiadał nawet za 70% przypadków chłoniaków u kotów. W dalszym ciągu stwierdza się go w sporej części przypadków. Chłoniaki, za których rozwój nie odpowiada wirus, nazywane są spontanicznymi.
Rodzaje
Pod względem umiejscowienia, chłoniaki dzieli się na śródpiersiowe, pozawęzłowe (czyli ogniskowe), wieloogniskowe oraz – występujące najczęściej – chłoniaki przewodu pokarmowego. Badanie laboratoryjne w postaci morfologii pozwala rozróżnić w obrębie tych postaci wiele dodatkowych podtypów, zróżnicowanych pod względem rodzaju tworzących je komórek, a także prezentowanych markerów.
Przewód pokarmowy
Chłoniak przewodu pokarmowego stanowi ponad połowę wszystkich chłoniaków występujących u kotów. Istotą jego powstawania jest naciekanie ścian przewodu pokarmowego przez zmienione chorobowo białe krwinki. Mogą to być zarówno limfocyty B (najczęściej występujące w przypadku chorób zlokalizowanych w ścianach żołądka i jelita grubego, wywodzących się z grudek limfatycznych kępek Peyera), jak i limfocyty T (zwykle w jelicie cienkim, z rozproszonej tkanki limfatycznej błony śluzowej – MALT). Chłoniak przewodu pokarmowego może charakteryzować różny stopień złośliwości, który determinuje w pewnym stopniu ich objawy. Niekiedy chłoniak jelita może być mylony z chorobą zapalną jelit, zwłaszcza na podłożu plazmocytowym.
Pozawęzłowy
Chłoniaki pozawęzłowe, takie jak chłoniak skóry, są drugą najczęściej występującą grupą nowotworów wśród tych zwierząt. Choć chłoniaki skóry są oczywiście najbardziej widoczną formą, to tak naprawdę należą do rzadkości (stanowią około 3% wszystkich chłoniaków pozawęzłowych). Najczęstsze są natomiast chłoniaki jamy nosowej, które zazwyczaj składają się z limfocytów B i wydaje się, że mają związek z przewlekłymi stanami zapalnymi. Chłoniaki pozawęzłowe mogą również pojawić się w ośrodkowym układzie nerwowym, gdzie stanowią u kotów drugi najczęstszy typ nowotworu (zaraz za oponiakami).
Śródpiersiowy
Postać śródpiersiowa chłoniaków jest trzecią najczęstszą formą, obecnie stanowiąc około 10% wszystkich przypadków wśród kotów. Niegdyś była to postać dominująca, a spadek jej występowania ma najpewniej związek z upowszechnieniem się szczepionek przeciwko wirusowi FeLV (który najczęściej powodował właśnie typy śródpiersiowe). Nowotwory w tej lokalizacji są najczęstsze u kotów młodych oraz wydają się mieć większe powinowactwo do płci męskiej. Jest to niestety najgorzej rokująca postać chłoniaków; zwierzęta ze stwierdzonym chłoniakiem śródpiersiowym wywołanym zakażeniem wirusem FeLV przeżywają zaledwie około trzech miesięcy.
Wieloogniskowe
Chłoniaki wieloogniskowe, zwane też węzłowymi, charakteryzują się jednoczesnym zajmowaniem wielu narządów w ciele omawianego zwierzęcia. Często stanowią one kolejny etap w rozwoju chłoniaka pozawęzłowego, kiedy zmienione nowotworowo komórki rozsiewają się na kolejne organy. Postać ta jest bardzo różnorodna i wciąż opisywane są przypadki prezentujące nowe odmiany morfologiczne, wykazujące niekiedy ekspresję identycznych markerów, jak niektóre chłoniaki u ludzi.
Objawy chłoniaka u kota
Objawy chłoniaka u kota mogą się różnić w zależności od lokalizacji nowotworu i stopnia jego złośliwości. Chłoniaki przewodu pokarmowego o niskim stopniu złośliwości najczęściej dają takie niespecyficzne objawy, jak na przykład biegunki, wymioty, zaburzenia apetytu i utrata masy. W nowotworach o średnim lub wysokim stopniu złośliwości do tych objawów mogą dołączyć się oznaki niedrożności albo perforacji jelit oraz ucisk masy nowotworowej na inne narządy. Często, choć nie zawsze, występuje wyczuwalne powiększenie węzłów chłonnych trzewnych.
Objawy chłoniaków miejscowych oraz wieloogniskowych różnią się w zależności od zajętych narządów. Powiększenie węzłów chłonnych, powierzchownych, co ciekawe, jest rzadkością w każdej formie chłoniaków u kotów.
Rokowania i leczenie chłoniaka u kota
Rokowania w chłoniakach u kotów zależą od tego, jak wcześnie choroba została rozpoznana i leczona, od jej postaci, stopnia złośliwości oraz indywidualnych cech każdego czworonoga. Należy pamiętać, że choć chłoniaki są nieuleczalne, to odpowiednio szybko rozpoczęta terapia może znacząco przedłużyć życie zwierzęcia i oszczędzić mu wielu nieprzyjemnych objawów. Opieka paliatywna w weterynarii jest równie ważna, jak w „ludzkiej” medycynie, a możliwość godnego i bezbolesnego odejścia należy się również czworonogom.
Jak przebiega terapia?
Ta nieleczona choroba zazwyczaj prowadzi do śmierci kota w ciągu dwóch miesięcy od rozpoznania. Na leczenie tych nowotworów u kotów składa się zazwyczaj wielolekowa chemioterapia, niekiedy połączona z radioterapią. W przypadku części chłoniaków możliwe jest leczenie operacyjne, polegające na wycięciu guza z marginesem zdrowej tkanki. Odpowiednia terapia może dać kotu dodatkowe 6-9 miesięcy życia, a część zwierząt ma szansę przeżyć nawet ponad rok we względnie dobrej kondycji.
Zestaw leków używanych w danym przypadku jest dobierany indywidualnie przez lekarza weterynarii. Program leczenia może również uwzględniać ułożenie specjalnej diety oraz leki zapobiegające infekcjom.
Oferta Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej
Nasza placówka oferuje pomoc nawet zwierzętom z poważnymi chorobami, w tym pacjentom nowotworowym. Stąd w naszej ofercie znajdują się również kompleksowe usługi onkologiczne. Prowadzimy badania diagnostyczne, w tym biopsje, z których wycinki badamy na miejscu, w naszym laboratorium.
Szczególnie ważnymi badaniami w naszej ofercie dla kotów z tym rodzajem nowotworu są profil morfologiczny i biochemiczny, biopsja cienkoigłowa zmienionych chorobowo węzłów chłonnych oraz ściany przewodu pokarmowego.
Poza diagnostyką i leczeniem oferujemy również profesjonalną opiekę dla naszych czworonożnych pacjentów. Troska o ich dobre samopoczucie zawsze jest dla nas na pierwszym miejscu. Każdy opiekun kota z nowotworem może być pewien, że jego podopieczny otrzyma w Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej wysokiej jakości pomoc i opiekę. Zachęcamy do nawiązania kontaktu.