Chłoniak u psa to diagnoza, która u większości właścicieli wywołuje poważny niepokój. Nic w tym dziwnego, bowiem chłoniaki są obecne w powszechnej świadomości jako jedne z najbardziej niebezpiecznych chorób nowotworowych. Czy jednak rzeczywiście takimi są? Podobnie jak u ludzi, również w przypadku psów odpowiedź brzmi: i tak, i nie. Chłoniaki to szeroka grupa nowotworów różniących się zarówno umiejscowieniem, jak i rokowaniami. Aby zrozumieć ich istotę, konieczne jest poznanie ich patogenezy i sposobów, w jaki uszkadzają organizm pacjenta.
Spis treści:
Czym jest chłoniak?
W starszych psów
Objawy
Postać skórna chłoniaka
Rokowania i leczenie
W naszej przychodni
Czym jest chłoniak u psa i co oznacza on dla starego psa?
W onkologii weterynaryjnej chłoniaki to szczególna grupa nowotworów złośliwych, które wywodzą się z komórek układu limfatycznego. Przekłada się to na ich drogi szerzenia, które obejmują głównie węzły chłonne i łączące je naczynia limfatyczne. Odróżnia je to od drugiej najpopularniejszej grupy nowotworów złośliwych, jakimi są wyrastające z tkanek nabłonkowych raki, szerzące się przede wszystkim drogą naczyń krwionośnych.
Chłoniak powstaje poprzez nadmierne namnażanie się niedojrzałych komórek układu limfatycznego, które w warunkach prawidłowych różnicują się w leukocyty. Na tej podstawie wyróżnia się wśród chłoniaków dwie główne grupy, które obejmują prawie wszystkie tego typu nowotwory występujące u psów:
• chłoniaki B-komórkowe powstają z niedojrzałych limfocytów B,
• chłoniaki T-komórkowe powstają z niedojrzałych limfocytów T.
Znaczną większość tych chorób u psów stanowi pierwsza grupa. Szacuje się, że chłoniaki B-komórkowe to około 75% wszystkich przypadków. Chłoniaki ogółem stanowią również pokaźny odsetek wszystkich nowotworów u psów, bo aż 14%.
Stopień złośliwości wśród chłoniaków jest bardzo zróżnicowany. Szerzej poruszymy ten temat, mówiąc o rokowaniach tych nowotworów.
Postacie chłoniaków
Chłoniaki występujące u psów zostały przez lekarzy weterynarii podzielone na kilka głównych postaci, różniących się umiejscowieniem. Większość, bo około 80%, stanowi tak zwana postać wieloogniskowa, określana też jako obwodowa. Choroba zajmuje w niej wiele obwodowych węzłów chłonnych brzucha i klatki piersiowej, obejmując często żuchwę. Około 5% to postać śródpiersiowa, zwana również grasiczą. Nazwa ta wskazuje na główne narządy, które zostały objęte chorobą, czyli grasicę oraz węzły chłonne śródpiersiowe. Kolejne 5% stanowi postać pokarmowa, która najczęściej przyjmuje formę dobrze odgraniczonych guzów lub rozległych nacieczeń ścian jelit i żołądka. Rzadszymi postaciami są chłoniaki skóry, nerek i układu nerwowego; tym pierwszym, z racji ich szczególnego charakteru, poświęcimy nieco więcej uwagi w dalszej części artykułu.
Choroba u starego psa
Podobnie jak u innych ssaków, również u psów osobniki w podeszłym wieku są bardziej narażone na nowotwory, w tym również na chłoniaki. Stanowią one aż jedną czwartą chorób nowotworowych w tej grupie wiekowej. Największym ryzykiem objęte są starsze psy z takich ras jak basset, bernardyn, berneński pies pasterski, bokser, doberman, rottweiler, Airedale terrier i terrier szkocki. Chłoniaki u tych psów najczęściej charakteryzują się wysokim stopniem złośliwości. U starszych osobników częściej niż u innych występuje postać skórna chłoniaka.
Objawy chłoniaka u psa. Czym się wyróżnia chłoniak skóry?
Objawy chłoniaków u psów zależą od postaci choroby, jednak punktem wspólnym jest powiększenie węzłów chłonnych, które przy dotyku jest niebolesne. Inne objawy są zróżnicowane, w zależności od objętych nowotworem narządów.
Postać wieloogniskowa
W postaci wieloogniskowej stwierdza się dość wczesne osłabienie i pogorszenie ogólnego stanu zwierzęcia. Pies szybko traci masę ciała, występują częste wymioty i biegunki. Może też dojść do wodobrzusza, duszności i nadmiernego pragnienia połączonego z częstym oddawaniem moczu. Często też pojawia się gorączka. W zaawansowanych stadiach pojawiają się obrzęki błon śluzowych oraz śluzowo-ropne zapalenia spojówek, a zwierzę staje się skrajnie wycieńczone.
Postać śródpiersiowa
Postać śródpiersiowa charakteryzuje się problemami z oddychaniem wywołanymi uciskiem masy nowotworowej na płuca. Zwierzę traci też apetyt, staje się markotne i traci masę ciała, a przy tym często wymiotuje. Psy dotknięte tą postacią chłoniaka niestety trafiają do lekarzy weterynarii dość późno, kiedy obecne są już u nich wszystkie objawy kliniczne.
Postać pokarmowa
Postać pokarmowa może dawać szczególnie niepokojące objawy, ponieważ lite guzy rosnące w ścianach przewodu pokarmowego mogą doprowadzić do jego niedrożności lub nawet perforacji. Przejawia się to krwawymi lub smolistymi biegunkami. Zwierzę może też wymiotować i gwałtownie stracić apetyt. Guzy lite w tej postaci chłoniaka są łatwe to wybadania w czasie obmacywania pacjenta.
Chłoniak skóry
Postać skórna chłoniaka daje na tyle szczególne objawy, że warto poświęcić jej nieco więcej uwagi. Szacuje się, że chłoniaki tego typu stanowią zaledwie 3-8% wszystkich przypadków u psów domowych.
Najczęściej jest to chłoniak epiteliotropowy, wywodzący się z populacji niedojrzałych limfocytów T-cytotoksycznych. Komórki te w zdrowym organizmie odpowiadają za zabijanie komórek nowotworowych oraz zakażonych wirusami lub innymi patogenami wewnętrznymi.
Postać skórna chłoniaka lokalizuje się najczęściej w naskórku oraz zewnętrznych warstwach skóry właściwej i w pobliżu przydatków. Może przyjmować bardzo różne formy. Guzy lite stanowią u psów rzadkość, częste za to są zmiany uogólnione w postaci owrzodzeń lub zaczerwienionych pól łuszczącej się skóry. Z tego względu lekarz weterynarii musi przeprowadzić różnicowanie z chorobami zapalnymi lub alergicznymi.
Leczenie i rokowania w przypadku chłoniaka u psa
Jak w przypadku każdego nowotworu, rokowanie zależy od stopnia złośliwości chłoniaka. W przypadku guzów mało złośliwych, zwłaszcza dobrze odgraniczonych, możliwe jest ich chirurgiczne usunięcie i pełne wyleczenie. Sytuacja prezentuje się znacznie gorzej w przypadku chłoniaków o wysokiej złośliwości. Dotknięte nimi psy, nieleczone, umierają najczęściej w przeciągu kilku dni do kilku tygodni od stwierdzenia choroby.
Leczenie
W leczeniu psów z chłoniakami stosuję glikokortykosteroidy oraz chemioterapię. U psów z zaawansowanym stadium choroby leczenie ma na celu umożliwienie zwierzęciu jak najdłuższego życia we względnym komforcie. Całkowite remisje w takich przypadkach należą do rzadkości, jednak metody leczenia wciąż są udoskonalane.
Leczenie nowotworów w Gliwickiej Przychodni Weterynaryjnej
Nasza przychodnia posiada w ofercie liczne usługi związane z onkologią weterynaryjną. Nasi lekarze nie tylko prowadzą kompleksową diagnostykę z uwzględnieniem badań laboratoryjnych i obrazowych, ale też oferują pomoc chirurgiczną w przypadku nowotworów litych. U psów z podejrzeniem chłoniaków wykonujemy profil morfologiczny i biochemiczny krwi, oraz biopsję węzłów chłonnych i innych zmienionych chorobowo narządów. Oferujemy też opiekę pooperacyjną. Jeśli martwi Państwa stan podopiecznego, zapraszamy do naszej przychodni, gdzie postaramy się udzielić mu pomocy na najwyższym poziomie.
