Okulistyka weterynaryjna to stosunkowo młoda dziedzina, przez co niewiele klinik ma w swojej ofercie opiekę odpowiedniego lekarza weterynarii. Tego rodzaju usługi znajdziemy między innymi w ofercie Gliwickiej Kliniki Weterynaryjnej. Jak powinniśmy jako właściciele dbać o oczy naszych pupili i jakie objawy powinny być dla nas bezwzględnymi sygnałami do udania się po pomoc do specjalisty? Dowiedz się, jak rozpoznać objawy najczęstszych chorób oczu u psów i kotów.
Spis treści:
Zakres wiedzy
Sygnały wskazujące na problemy z oczami u psa
Najczęstsze schorzenia narządu wzroku u psów i kotów
Badania i zabiegi z zakresu okulistyki dla zwierząt
Czym zajmuje się lekarz weterynarii specjalizujący się w dziedzinie okulistyki?
Podobnie jak w przypadku „ludzkich” okulistów lekarze weterynarii specjalizujący się w tej dziedzinie zajmują się diagnozowaniem i leczeniem zaburzeń i chorób w obrębie narządu wzroku. Co prawda w przypadku zwierząt lekarze nie zalecają swoim pacjentom noszenia korygujących wadę wzroku okularów czy soczewek, lecz dzięki ich wiedzy i doświadczeniu możemy zapobiegać powstawaniu zaburzeń oraz rozwojowi chorób zarówno infekcyjnych, jak i tych niespowodowanych infekcją. Dlatego też na okresowe badania do okulisty warto regularnie wybierać się także z naszym pupilem – psem, kotem, a nawet chomikiem czy świnką morską. Badania okresowe to jednak nie wszystko. Co jeszcze warto mieć na uwadze?
Obserwacja
Pierwszym krokiem, jaki powinien podjąć każdy odpowiedzialny właściciel zwierzęcia, powinna być dokładna obserwacja. Specjaliści zalecają, aby minimum raz w tygodniu kontrolować stan oczu naszego pupila. Pozwoli to na szybkie wykrycie ewentualnych zaburzeń i zmian, a w efekcie może nawet wpłynąć na to, czy w przypadku danego schorzenia wystarczy leczenie farmakologiczne, czy też może konieczna będzie operacja. Zwracając baczną uwagę na stan oczu psa czy kota, będziemy w stanie także wychwycić ewentualne zmiany, które przy braku odpowiedniej reakcji ze strony właściciela mogłyby w krótkim czasie doprowadzić do całkowitej ślepoty u zwierzęcia.
Podstawowa wiedza
Niemniej jednak oczywistym jest, że nie wystarczy raz na tydzień spojrzeć naszemu pupilowi głęboko w oczy. Musimy również wiedzieć, na jakie sygnały powinniśmy być wyczuleni i jak odróżnić zdrowe oko od takiego, w którym być może zachodzą jakieś zmiany związane z rozwojem choroby czy infekcji. Zobaczmy, na co zwrócić uwagę w przypadku psów, a co powinno być istotne dla właścicieli kotów!
Jakie sygnały powinny zasugerować nam, że czas zabrać psa do gabinetu okulisty weterynaryjnego?
Pierwszym z sygnałów, który powinien zasugerować nam, że czas zabrać psa do gabinetu okulisty weterynaryjnego, jest z pewnością po prostu pocieranie przez zwierzę oczu łapami lub ocieranie pyskiem mebli. Sugeruje to, że pies odczuwa dyskomfort – swędzenie, pieczenie lub po prostu ból – w obrębie oczu. Zwykle wiąże się z tym kolejny istotny objaw, jakim jest pojawienie się wydzieliny wypływającej z oczu zwierzęcia, najczęściej w wewnętrznych kącikach. Zarówno nadmierne łzawienie, jak i wystąpienie ropnych wycieków czy innych wydzielin, które gromadzą się w okolicy oczu lub pozostawiają ślady na sierści powinno być dla nas automatycznym znakiem, że czas na wizytę u lekarza weterynarii specjalizującego się w leczeniu narządu wzroku. Objaw ten jest bowiem związany z takimi chorobami jak zapalenie spojówek lub zespół suchego oka. Ropny wysięk z oczu może być też symptomem infekcji bakteryjnej, która nieleczona może doprowadzić nawet do ślepoty.
Czy wydzielina zawsze powinna nas zaniepokoić?
Nie zawsze jednak wydzielina pojawiająca się w okolicy oczu musi być powodem do niepokoju. Podobnie jak u nas, również u naszych pupili od czasu do czasu w wewnętrznych kącikach oczu znajdziemy zaschniętą wydzielinę, zwaną niekiedy „śpioszkami”. Śpioszki te – co zresztą sugeruje ich nazwa – pojawiają się zwykle rano, po przespanej nocy. Nie są one niczym niepokojącym, a ich pojawienie się związane jest wyłącznie z naturalnymi procesami samooczyszczania gałki ocznej podczas snu. Dlatego też jeśli u naszego psa wydzielinę w kącikach oczu zauważamy wyłącznie po dłuższej drzemce, a jej ilość jest dość niewielka, nie mamy się czym martwić. Wystarczy delikatnie wyczyścić sierść przylegającą do kącika oka za pomocą wacika nasączonego specjalnym płynem przeznaczonym do pielęgnacji psich oczu.
Kolor spojówki
Wydzielina z oczu to jednak nie jedyny czynnik, którym powinniśmy się sugerować, badając stan zdrowia oczu naszego psa. Innym objawem, na który należy zwrócić uwagę podczas cotygodniowego domowego badania wzroku, jest kolor spojówki. Powinna ona być zaróżowiona, ale nie czerwona ani biała. Czerwone spojówki są bowiem symptomem zapalenia tej części oka, a spojówki białe mogą sygnalizować co prawda nie chorobę oka, lecz inne poważne schorzenie, jakim jest np. anemia. Aby sprawdzić, jaki kolor ma spojówka naszego psa, wystarczy delikatnie za pomocą kciuka odciągnąć dolną powiekę.
Inne niepokojące sygnały
Kolejnymi czynnikami, które mogą sugerować problemy z narządem wzroku u naszego pupila, są przymknięcie jednego lub obu oczu, a także zmiana w kolorze oka lub pojawienie się nagle zamglenia widocznego na jednej lub obu gałkach. Symptomy te mogą sygnalizować zaćmę lub jaskrę i wymagają bezwzględnie natychmiastowej konsultacji z lekarzem, który wykluczy lub potwierdzi naszą domową diagnozę i zaleci właściwy tok leczenia. Dodatkowym objawem, który zwykle pojawia się w przypadku jaskry, jest również nadmierne powiększenie jednej lub obu gałek ocznych u psa, spowodowane wzrostem ciśnienia śródgałkowego.
Czy zmiany w obrębie powiek psa również mogą być symptomem choroby oczu?
Symptomy, które powinny skłonić nas do wizyty u okulisty weterynaryjnego, nie muszą wcale występować w obrębie gałki ocznej naszego psa. Mogą również wystąpić w obrębie powiek. Aby mieć pewność, że oczy naszego pupila są w pełni zdrowe, należy więc co tydzień skontrolować także stan powiek psa.
Wywinięta powieka
Na konsultację ze specjalistą powinniśmy bez wątpienia udać się na przykład wówczas, gdy zauważymy, że powieka psa wywinęła się do zewnątrz. Zmiana ta, określana fachowo mianem ektropium, powoduje bowiem, że oko się nie domyka, a w efekcie jest narażone na wysychanie i stały kontakt z zanieczyszczeniami takimi jak choćby piasek czy kurz, które mogą uszkadzać rogówkę i spojówkę oka i być przyczyną powstawania infekcji i stanów zapalnych. U niektórych ras, takich jak choćby bernardyny czy bassety, wadę tę uznaje się za wrodzoną. U innych zwykle pojawia się wskutek urazu lub po prostu z wiekiem. Niezależnie od tego, czy ektropium u naszego pupila jest wrodzone, czy nabyte, należy zawsze pamiętać, że oczy tych psów wymagają szczególnej uwagi, jeśli chodzi o właściwą pielęgnację. W niektórych sytuacjach konieczna może być nawet operacyjna korekcja powiek.
Podwinięcie brzegu powieki
Przeciwieństwem ektropium jest entropium, czyli podwinięcie brzegu powieki do wewnątrz. Również ta wada może być wrodzona lub nabyta – w tym drugim przypadku powodują ją zwykle urazy oraz przewlekłe stany zapalne. Przy podwinięciu powieki największym zagrożeniem są rzęsy i sierść rosnąca tuż przy powiece – drażnią one rogówkę oka i mogą powodować stany zapalne oraz infekcje bakteryjne, a te z kolei mogą prowadzić nawet do ubytków rogówki. Schorzenie to leczy się zwykle operacyjnie, choć może być ono połączone z odpowiednio dobranym leczeniem farmakologicznym.
Trzecia powieka
Pamiętajmy jednak, że nasz pupil ma nie dwie, lecz trzy powieki. Trzecia powieka to niewielki fałd spojówki, widoczny przy wewnętrznym kąciku oka. Mimo niedużych rozmiarów, jej rola jest naprawdę znacząca – pełni ona funkcję ochronną, broniąc oko przed urazami, a ponadto oczyszcza gałkę oczną z zanieczyszczeń i jest odpowiedzialna za produkcję łez. Tym, co powinno nas zaniepokoić, jest nadmierne powiększenie trzeciej powieki lub jej zaczerwienienie, sugerujące toczący się w niej stan zapalny. Gdy zauważymy te objawy, powinniśmy niezwłocznie udać się do specjalisty.
Jakie objawy u kotów są sygnałem do zabrania zwierzęcia do lekarza weterynaryjnego specjalizującego się w okulistyce?
Do najczęstszych schorzeń, które wymagają interwencji lekarza weterynarii, należą zapalenia spojówek.
Zapalenie spojówek u kota
Zapalenie spojówek u kota może być wywołane infekcją wirusową lub bakteryjną, a wśród głównych czynników przyczyniających się do jego rozwoju są wirusy takie jak herpeswirusy, kaliciwirusy oraz chlamydie. Sygnałem, który powinien nas zaniepokoić, jest silny wysięk z oczu, zwykle w żółtawym lub niemal brązowym kolorze. W przypadku podejrzenia zapalenia spojówek u naszego kota powinniśmy niezwłocznie udać się do specjalisty. Jest ono bowiem stosunkowo niegroźne dla spojówki, lecz gdy przeniknie do rogówki może wywołać wrzodziejące zapalenie, a nawet doprowadzić do jej przerwania. Może to prowadzić do całkowitej utraty wzroku lub jego trwałego upośledzenia.
Inne schorzenia u kotów
W przypadku kotów o wiele rzadsze są choroby takie jak zaćma czy jaskra. Zdarzają się jednak stosunkowo częste – przynajmniej w porównaniu ze statystykami dotyczącymi psów – przypadki zachorowań na zapalenia lub nowotwory w obrębie błony naczyniowej oka. Zapalenie błony naczyniowej wymaga konsultacji okulistycznej i internistycznej, ponieważ niejednokrotnie związane jest z chorobą uogólniona lub zakaźną. W przypadku zmian rozrostowych w obrębie gałki ocznej konieczne jest potwierdzenie diagnozy za pomocą badania ultrasonograficznego.
Jakie są najczęstsze schorzenia narządu wzroku u psów i kotów i dlaczego powinien diagnozować je okulista weterynaryjny?
Jak możemy zauważyć powyżej, do najczęstszych schorzeń narządu wzroku u psów i kotów diagnozowanych przez okulistów weterynaryjnych należą przede wszystkim wszelkiego rodzaju infekcje oraz zapalenia wywołane podrażnieniem mechanicznym lub przedostaniem się bakterii do uszkodzonej części spojówki czy rogówki. Choroby te są zwykle stosunkowo proste do zdiagnozowania i choć wymagają szybkiej reakcji, najczęściej do ich wyleczenia wystarczająca jest odpowiednia terapia farmakologiczna. W przypadku standardowego zapalenia spojówek lekarz weterynarii przepisze nam najprawdopodobniej krople, które będziemy musieli przez określony czas aplikować psu do chorego oka. W przypadku mechanicznych uszkodzeń rogówki niekiedy konieczne może być również wyciągnięcie spod powieki drażniącego czynnika, czyli zabrudzenia czy rzęsy, która się tam dostała i jest przyczyną infekcji.
Niemniej jednak, gdy zauważymy jakiekolwiek zmiany w obrębie oczu naszego pupila – niezależnie od tego, czy będzie to nadmierny wysięk, czy zaczerwienienie, czy może zmiana koloru lub zamglenie oka – najlepszą decyzją będzie udanie się do kliniki weterynaryjnej oferującej specjalistyczne usługi w tej dziedzinie. Lekarz weterynarii o innej specjalizacji zwykle będzie w stanie zdiagnozować podstawowe choroby oczu, lecz nie zawsze jego doświadczenie pozwoli mu na obranie właściwego toku leczenia. Wybór wyspecjalizowanego lekarza zapewni naszemu pupilowi nie tylko dostęp do właściwego sprzętu, koniecznego do prawidłowej diagnozy.
Zapalenie grudek chłonnych
Przykładem na to, dlaczego warto wybierać kliniki oferujące specjalistyczną opiekę okulistyczną, może być jedno z najczęstszych schorzeń trzeciej powieki, czyli tak zwane zapalenie grudek chłonnych. Grudki te, ulokowane właśnie w trzeciej powiece, są częściami odpowiedzialnymi za jej obronną funkcję. W przypadku wystąpienia jakiegokolwiek stanu zapalnego w obrębie oka powiększają się one i twardnieją, przez co podrażniają oko psa, a sama trzecia powieka również zwiększa przez to swój rozmiar i coraz mocniej zaczyna przysłaniać gałkę oczną. Wymaga ona zawsze leczenia farmakologicznego, a niekiedy nawet chirurgicznego usunięcia grudek z trzeciej powieki. Niestety ze względu na częste występowanie tej choroby u labradorów, w przypadku psów tej rasy ignorują ją nierzadko zarówno właściciele, jak i nieposiadający specjalistycznej wiedzy lekarze weterynarii. Dlatego też z każdą zmianą w obrębie oka warto jednak wybrać się z naszym pupilem do specjalisty.
Badania i zabiegi z zakresu okulistyki dla zwierząt domowych w Gliwickiej Klinice Weterynaryjnej. Leczenie i profilaktyka chorób narządu wzroku
Jednym z miejsc, w których możemy skorzystać z opieki okulistycznej dla zwierząt domowych, jest Gliwicka Klinika Weterynaryjna. Oferuje ona szeroki zakres diagnostyki, dzięki czemu w pełni zadbamy o wzrok naszego pupila. Doświadczenie naszych lekarzy pozwala nie tylko zdiagnozować i wyleczyć popularne schorzenia, takie jak zapalenie spojówek czy wszelkiego typu infekcje bakteryjne spowodowane podrażnieniem spojówki bądź rogówki, ale też bardziej poważne choroby.
W diagnostyce wykorzystuje się także wykonywane w Gliwickiej Klinice Weterynaryjnej badania ciśnienia śródgałkowego, które pozwala przede wszystkim na wczesne wykrycie jaskry – choroby, która objawia się wzrostem ciśnienia, a także postępującym obrzękiem rogówki i w efekcie jej coraz silniejszym zamgleniem, przez co prowadzić może nawet do całkowitej ślepoty w stosunkowo krótkim czasie. Badanie ciśnienia śródgałkowego powinni profilaktycznie przeprowadzać u swoich pupili przede wszystkim właściciele ras szczególnie predysponowanych do tej choroby. Należą do nich między innymi cocker spaniele, beagle czy labradory i golden retrievery.
W przypadku stwierdzenia zaburzeń wzroku takich jak jaskra lub zaćma lub wówczas, gdy nasz pies cierpi z powodu wywijających się do wewnątrz lub do zewnątrz powiek, w Gliwickiej Klinice Weterynaryjnej możemy poddać naszego pupila także zabiegom na gałce ocznej lub korekcie powiek. Skontaktuj się z kliniką już dziś!
